Vô sinh thứ phát ở nam giới: Nguyên nhân, dấu hiệu, cách điều trị

Tỷ lệ vô sinh thứ phát chiếm hơn 50% tổng số các cặp vợ chồng vô sinh và đang có chiều hướng gia tăng nhanh chóng trong những năm gần đây. Trong đó, nguyên nhân xuất phát từ phía nam giới chiếm một tỷ lệ khá cao. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về nguyên nhân, dấu hiệu nhận biết cũng như cách điều trị vô sinh thứ phát ở nam giới.

1. Vô sinh thứ phát là gì? 

Đa phần mọi người đều nghĩ rằng, khái niệm “vô sinh” chỉ dành cho những cặp vợ chồng sống chung đã lâu mà chưa hề có thai lần nào. Do đó, rất nhiều người đã sinh con đều rất ngạc nhiên và hoang mang khi được chẩn đoán bị vô sinh thứ phát. 

Thực ra, vô sinh được chia ra thành 2 loại là vô sinh nguyên phát và vô sinh thứ phát. 

Trong đó, vô sinh nguyên phát để chỉ những cặp đôi mà người vợ chưa từng mang thai lần nào. 

Còn vô sinh thứ phát là tình trạng vô sinh xảy ra ở những cặp vợ chồng đã có con hay đã từng mang thai tự nhiên (kể cả các lần sảy thai) nhưng lại không thể thụ thai được nữa dù thường xuyên quan hệ tình dục và không sử dụng biện pháp tránh thai trong vòng 1 năm. 

Nhiều người cho rằng, vô sinh nguyên phát phổ biến hơn vô sinh thứ phát song thực tế ngược lại. Số liệu thống kê cho thấy, vô sinh thứ phát chiếm hơn 50% các ca vô sinh. 

Theo các chuyên gia, vô sinh thứ phát có thể xuất phát từ cả 2 phía với tỷ lệ như nhau chứ không hoàn toàn do nguyên nhân từ phía người vợ như nhiều người vẫn mặc định. 

Vì vậy, các phần dưới đây sẽ trình bày kỹ hơn về vô sinh thứ phát ở nam giới để bạn đọc có cái nhìn toàn diện nhất. 

2. Nguyên nhân nam giới bị vô sinh thứ phát

Chắc hẳn thắc mắc lớn nhất của những ông chồng bị vô sinh thứ phát chính là lý do gì khiến họ không thể làm vợ mình mang thai lần nữa?

Các chuyên gia cho biết, tất cả các vấn đề ảnh hưởng tới quá trình sản xuất, hoạt động hay vận chuyển của tinh trùng đều là nguyên nhân gây ra tình trạng vô sinh thứ phát, gồm:

Viêm nhiễm cơ quan sinh dục 

Các bệnh lý viêm nhiễm đường sinh dục như viêm mào tinh, viêm túi tinh, viêm tuyến tiền liệt, các bệnh lây qua đường tình dục,… nếu không được chữa trị triệt để sẽ làm suy giảm số lượng và chất lượng tinh trùng. Ngoài ra, tổn thương do các bệnh lý này gây ra có thể tạo thành sẹo gây cản trở đường di chuyển của tinh trùng.  

Đái tháo đường

Ở những người bị tiểu đường, hàm lượng đường huyết quá cao sẽ gây tổn thương ADN tinh trùng hoặc làm cho các tinh binh bị chết đi. Hơn nữa, bệnh đái tháo đường nếu không được kiểm soát sẽ dễ gây tổn thương mạch máu và các dây thần kinh, từ đó dẫn tới rối loạn cương dương, xuất tinh sớm,… 

Thừa cân, béo phì

Thừa cân, béo phì không chỉ là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh lý nghiêm trọng như tiểu đường, tim mạch mà nó còn là nguyên nhân gây suy giảm khả năng tình dục của nam giới. 

Giãn tĩnh mạch thừng tinh

Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng các tĩnh mạch thừng nằm ở trên tinh hoàn bị giãn to, dài và ngoằn ngoèo bất thường khiến việc lưu thông máu tại đây gặp khó khăn. Chính sự ứ đọng máu làm nhiệt độ tại tinh hoàn tăng lên khiến việc sản xuất tinh trùng tại đây giảm xuống. Một số nghiên cứu đã chỉ ra, 90% các trường hợp nam giới bị giãn tĩnh mạch thừng tinh có tinh trùng di động kém, 65% trường hợp có số lượng tinh trùng dưới 20 triệu/lần xuất tinh. Vì vậy, nam giới mắc bệnh này thường có nguy cơ cao bị vô sinh. 

Chấn thương tinh hoàn

Tinh hoàn là bộ phận sinh dục có nhiệm vụ sản xuất tinh trùng và hormone testosterone. Do đó, nếu tinh hoàn bị tổn thương sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới quá trình sinh tinh và khả năng tình dục ở nam giới.  

Do môi trường

Những người thường xuyên làm việc trong môi trường ô nhiễm, tiếp xúc trực tiếp với các chất độc hại như thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ,… cũng có nguy cơ vô sinh cao do các độc tố này làm giảm khả năng sinh tinh và gây tổn thương cho tinh trùng. 

Xem thêm: Tìm hiểu về những nguyên nhân khó thụ thai ở nam và nữ

Thường xuyên căng thẳng

Stress kéo dài sẽ gây rối loạn nội tiết tố nam, từ đó làm giảm ham muốn tình dục. Các bằng chứng khoa học đã chỉ ra rằng, những người thường xuyên bị căng thẳng, lo âu thì số lượng và mật độ tinh trùng sẽ giảm xuống. Đặc biệt, tinh trùng của những người này thường di chuyển kém và tỷ lệ phân mảnh ADN tinh trùng cao.

Chế độ dinh dưỡng không đầy đủ

Chế độ ăn uống hàng ngày giúp cung cấp các dưỡng chất thiết yếu cho sự hình thành và phát triển của tinh trùng. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra, duy trì một chế độ ăn uống nghèo nàn, thiếu chất có thể làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, từ đó gây khó khăn cho việc thụ thai. 

Do lối sống, chế độ sinh hoạt

Chế độ sinh hoạt không lành mạnh cũng có thể là nguyên nhân gây vô sinh thứ phát ở nam giới, cụ thể:

• Nghiện thuốc lá: Các độc tố trong thuốc lá gây suy giảm cả số lượng lẫn chất lượng tinh trùng. Các nghiên cứu đã chỉ ra, những người thường xuyên hút thuốc lá có mật độ tinh trùng ít hơn 23% và khả năng di chuyển của tinh trùng cũng thấp hơn 13% so với những người không hút. Bên cạnh đó, nguy cơ liệt dương ở những người nghiện thuốc lá cũng cao gấp 2 lần so với những người không hút. 
• Lạm dụng rượu bia: Thường xuyên uống rượu bia và đồ uống có cồn không những gây nhiều hệ lụy cho sức khỏe mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe sinh sản của nam giới. Lạm dụng rượu bia dẫn tới suy giảm nồng độ hormone, teo tinh hoàn, rối loạn chức năng tình dục.
• Sử dụng ma túy, các chất kích thích: Các chất gây nghiện như cocain, cần sa,… có thể gây giảm số lượng và chất lượng tinh trùng. 
• Lười vận động: Chất lượng tinh trùng phụ thuộc rất nhiều vào thói quen vận động của nam giới. Một nghiên cứu thực hiện tại Mỹ cho kết quả, nam giới có thói quen xem tivi hơn 20 giờ/tuần có số lượng tinh trùng ít hơn 44% những người hầu như không xem. Ngoài ra, nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, những người tập thể dục từ 15 giờ/ tuần trở lên có số lượng tinh trùng cao hơn 73% so với những người chỉ tập dưới 5 giờ mỗi tuần. 

Do tác dụng phụ của thuốc

Sử dụng bừa bãi một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc điều trị tăng huyết áp, thuốc giảm đau chống viêm NSAID,… có thể tiềm ẩn nguy cơ vô sinh nam.  

Xem thêm: Cảnh báo 9 loại thuốc gây vô sinh cho nam

3. Dấu hiệu nhận biết vô sinh thứ phát ở nam giới

Đa phần nam giới mắc vô sinh thứ phát thường không nghĩ tới mình sẽ gặp phải tình trạng này bởi trước đó họ đã từng có con. Hơn nữa, không phải trường hợp vô sinh thứ phát nào cũng có các triệu chứng rõ ràng, dễ nhận biết. Chính những điều này khiến nam giới chủ quan trong việc thăm khám và điều trị, khiến việc có con càng trở lên khó khăn hơn.

Dưới đây là một số dấu hiệu giúp nhận biết tình trạng vô sinh thứ phát ở nam giới:

– Vợ chồng thường xuyên quan hệ tình dục và không sử dụng biện pháp tránh thai nào sau 1 năm mà không thể mang thai. 

– Các dấu hiệu bất thường về tinh dịch như:

• Tinh dịch có màu sắc bất thường như màu nâu, vàng, hồng kèm theo mùi hôi.
• Tinh dịch loãng, lỏng như nước hay tinh dịch đông đặc, tinh dịch vón cục.
• Thể tích tinh dịch mỗi lần xuất tinh ít (dưới 2ml)

– Nam giới bị rối loạn chức năng tình dục như rối loạn cương dương, xuất tinh sớm,…

– Bộ phận sinh dục bất thường như dương vật bị sưng đau, chảy dịch, ngứa ngáy, teo tinh hoàn, tinh hoàn bị đau, sa tinh hoàn,… 

– Ngoài ra, một số dấu hiệu do suy giảm nội tiết tố nam như giảm ham muốn tình dục, rối loạn phân bố mỡ, giảm khối lượng cơ, rụng tóc,…

Xem thêm: Cảnh báo những dấu hiệu khó có thai ở nam và nữ!

4. Các phương pháp điều trị vô sinh thứ phát ở nam

Các chuyên gia khuyến cáo, khi nhận thấy những dấu hiệu ở trên, nam giới cần đi khám ngay để được điều trị kịp thời. 

Đa phần các trường hợp vô sinh thứ phát ở nam đều có thể chữa trị được. Thời gian và phương pháp điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân và tình trạng cụ thể của mỗi người. 

Dưới đây là các phương pháp thường được sử dụng để điều trị vô sinh thứ phát ở nam:

Thay đổi lối sống, chế độ dinh dưỡng

Như chúng ta đã biết, chế độ ăn uống, sinh hoạt hàng ngày có ảnh hưởng trực tiếp khả năng sinh sản. Do đó, để tăng khả năng thụ thai, nam giới cần thực hiện chế độ sinh hoạt, ăn uống lành mạnh, khoa học:

• Đảm bảo ăn uống đủ chất, đặc biệt tăng cường bổ sung những thực phẩmgiàu chất chống oxy hóa (Vitamin A, C, B12, E, kẽm, selen,…) như rau xanh, trái cây, thịt bò, hàu, hải sản,… Đồng thời cần hạn chế tiêu thụ những thực phẩm không tốt cho cơ thể nói chung và sức khỏe sinh sản nói riêng như thức ăn đóng hộp, rượu bia, thực phẩm có tính kích thích,…
• Thường xuyên tập thể dục thể thao điều độ.
• Tránh thức khuya, làm việc quá sức.
• Luôn giữ cho tinh thần thoải mái, vui vẻ. 

Điều trị bằng thuốc

Tùy thuộc vào nguyên nhân gây vô sinh mà bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp:

• Nếu do viêm nhiễm cơ quan sinh dục thì bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân dùng thuốc kháng sinh,, kháng viêm
• Nếu nam giới bị suy sinh dục thứ phát do rối loạn chức năng của vùng dưới đồi và tuyến yên thì sẽ sử dụng các thuốc cân bằng nội tiết tố như Clomiphene, Gonadotropins. 

Ngoài ra, các thuốc có chứa các chất chống oxy hóa như vitamin C, B12, D, E, acid folic, L-arginine,… cùng thường được chỉ định để tăng khả năng sinh sản và cải thiện chất lượng tinh dịch ở nam giới. 

Phẫu thuật

Phẫu thuật thường được chỉ định trong những trường hợp vô sinh thứ phát do bất thường về cấu trúc của cơ quan sinh dục như tắc ống dẫn tinh, giãn tĩnh mạch thừng tinh, xoắn tinh hoàn,… 

Mục đích của phẫu thuật là can thiệp để điều chỉnh, đưa cấu trúc cơ quan sinh dục trở về bình thường. 

Kỹ thuật hỗ trợ sinh sản

Để chủ động trong việc có con, nam giới bị vô sinh thứ phát có thể sử dụng các phương pháp hỗ trợ sinh sản như:

• Phương pháp IUI: Phương pháp này giúp chọn lọc những tinh trùng khỏe mạnh để bơm vào buồng tử cung của người vợ nhằm tăng cơ hội thụ tinh thành công. Bơm tinh trùng vào tử cung thường được chỉ định trong trường hợp nam giới vô sinh ở mức độ nhẹ. Tỷ lệ thành công của phương pháp này chỉ đạt khoảng 6-26%. 
• Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): Phương pháp này được thực hiện bằng cách cho tinh trùng thụ tinh với trứng trong ống nghiệm rồi nuôi dưỡng trong 2-5 ngày trước khi cấy vào trong tử cung. Tỷ lệ thành công của phương pháp này là 40-45%.
• Tiêm tinh trùng vào bào tương noãn (ICSI): Đây là kỹ thuật tiêm trực tiếp tinh trùng vào noãn để tạo phôi. ICSI được chỉ định trong trường hợp nam giới vô sinh do mắc hội chứng OAT (đặc trưng là mật độ tinh trùng trong tinh dịch ít, yếu, tỷ lệ tinh trùng dị dạng cao) hay nam giới vô tinh. Phương pháp này có tỷ lệ thành công lên tới 60-85%.  

5. Làm thế nào để phòng ngừa vô sinh thứ phát ở nam?

Để hạn chế nguy cơ vô sinh thứ phát, nam giới cần lưu ý một số vấn đề sau đây:

• Thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ để kịp thời phát hiện và kiểm soát các bệnh lý có nguy cơ gây vô sinh cho nam giới như tiểu đường, huyết áp cao, bệnh mạch vành,…
• Khi có các dấu hiệu viêm nhiễm đường sinh dục cần đi khám ngay và điều trị dứt điểm càng sớm càng tốt. 
• Thường xuyên vệ sinh vùng kín sạch sẽ, đúng cách. 
• Thực hiện quan hệ tình dục an toàn để phòng tránh các bệnh lây qua đường dục.
• Trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào cần tham khảo ý kiến của bác sĩ bởi một số loại thuốc có thể ảnh hưởng tới khả năng sinh sản của bạn. 
• Xây dựng chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh, khoa học như ăn uống đủ chất, thường xuyên vận động, tập luyện thể thao, không hút thuốc lá, uống rượu bia và các chất kích thích,…

Trên đây là toàn bộ thông tin về vô sinh thứ phát ở nam giới. Tình trạng này có thể xảy ra với bất kỳ ai nhưng bạn cũng đừng quá lo lắng vì hoàn toàn có thể chữa trị được bằng nhiều phương pháp. Điều quan trọng nhất là cần phát hiện và điều trị sớm ngay khi phát hiện những dấu hiệu bất thường, đồng thời có biện pháp kiểm soát các yếu tố nguy cơ. Mọi thông tin thắc mắc về tình trạng sức khỏe tinh trùng, xét nghiệm tinh dịch đồ, các bệnh lý sinh sản nam giới và sản phẩm ANDROSITOL PLUS hãy liên hệ ngay đến số điện thoại miễn cước 1900 866 605 ngay nhé!